చిలుక ఏకాదశి - పూజా విధానం, ప్రాముఖ్యత మరియు విశేషాలు

చిలుక ఏకాదశి అంటే ఏమిటి?

చిలుక ఏకాదశి, హిందూ సంప్రదాయంలో ఎంతో ప్రత్యేకమైన ఏకాదశి రోజుగా పరిగణించబడుతుంది. దీపావళి తరువాత వచ్చే కార్తీక మాసంలో వచ్చే ఈ ఏకాదశిని అత్యంత పవిత్రంగా భావిస్తారు. దీన్ని ఉత్థాన ఏకాదశి లేదా ప్రబోధిని ఏకాదశి అని కూడా అంటారు, ఎందుకంటే ఈ రోజుననే మహావిష్ణువు యోగనిద్ర నుండి మేల్కొంటారని విశ్వాసం ఉంది.

చిలుక ఏకాదశి ప్రాముఖ్యత

చిలుక ఏకాదశిని వ్రతం నిర్వహించడం వల్ల పాపాల నుంచి విముక్తి పొందుతారని, పుణ్యఫలం లభిస్తుందని పూర్వీకులు చెబుతారు. ఈ ఏకాదశి రోజున విష్ణు పూజ చేస్తే, ప్రత్యేకమైన అనుగ్రహం లభిస్తుందని నమ్మకం. ఇది భక్తులకు ధార్మిక అభివృద్ధిని కలిగించే వ్రతంగా భావించబడింది. ఈ రోజున చేసే ఉపవాసం మరియు పూజలు శారీరక మరియు ఆధ్యాత్మిక పరిమాణాల్లో శ్రేయస్సుని అందిస్తాయని అంటారు.

చిలుక ఏకాదశి వ్రత పూజా విధానం

• ఉపవాసం: చిలుక ఏకాదశి రోజున ఉపవాసం చేపడితే, కర్మ ఫలాలు అధికంగా ఉంటాయని చెబుతారు. ఈ రోజున నిద్రలేకుండా శ్రీమహావిష్ణు విగ్రహం ముందు ఉపవాసం కొనసాగించడం ఉత్తమమైన పద్ధతిగా భావిస్తారు.
• పూజ విధానం: ఉదయాన్నే స్నానం చేసి శుభ్రంగా దేవతామూర్తుల ఎదుట పూజా విధానం ప్రారంభించాలి. ముందుగా విష్ణు స్తోత్రాలు, విష్ణు సహస్రనామ పారాయణం చేయాలి.
• దీపారాధన: భగవంతుని ముందు దీపం వెలిగించి, పుష్పాలు, తులసి దళాలతో పూజ చేయాలి. పూజలో విష్ణువుని స్తుతించే స్తోత్రాలు పఠించాలి.
• అన్నదానం: ఈ రోజున అన్నదానం చేయడం చాలా పవిత్రంగా భావించబడుతుంది. ఇది పుణ్యఫలాన్ని అధికంగా ప్రసాదిస్తుంది.

చిలుక ఏకాదశి విశేషాలు

చిలుక ఏకాదశి, మహావిష్ణువు సృజనత్మక శక్తిని అవిష్కరించే పవిత్రమైన రోజుగా పరిగణించబడుతుంది. భక్తులు ఈ రోజున ఉపవాసం పాటించడం ద్వారా ఆధ్యాత్మిక శాంతిని పొందుతారు. ఇది ధార్మికంగా, ఆధ్యాత్మికంగా మానసిక శాంతిని ప్రసాదిస్తుంది.

ఈ వ్రతం ఆచరించడం ద్వారా లభించే ఫలితాలు

• పాప విముక్తి
• ఆధ్యాత్మిక అభివృద్ధి
• విష్ణు అనుగ్రహం
• కర్మ ఫలాల శ్రేయస్సు

అత్రి మహర్షి

అత్రి మహర్షి ప్రాచీన హిందూ పురాణాల ప్రకారం ఎంతో ప్రముఖమైన ఋషి. ఆయన సప్త ఋషులలో ఒకరుగా గుర్తించబడుతారు. అత్రి మహర్షి తన దివ్య తపస్సు ద్వారా దేవతలను ప్రసన్నం చేసి అద్భుతమైన శక్తులను సంపాదించారు. ఆయన భార్య అనసూయ మహాపతివ్రతగా ప్రసిద్ధి చెందింది.

జననం మరియు వంశం

అత్రి మహర్షి బ్రహ్మదేవుడి మానసపుత్రులలో మొదటి పుత్రుడిగా జన్మించారు. బ్రహ్మదేవుడు ఆయనను సృష్టి కార్యంలో సహాయం చేసేందుకు సృష్టించారు. తన కఠిన తపస్సులతో, అత్రి మహర్షి సత్యాన్ని ప్రకటిస్తూ, విశేష ఖ్యాతి పొందారు. అత్రి వంశం నుంచి అనేక గొప్ప ఋషులు, పండితులు మరియు మహానుభావులు పుట్టారు.

భార్య అనసూయ మరియు కుటుంబం

అత్రి మహర్షి భార్య అనసూయా దేవి మహాపతివ్రతగా ప్రసిద్ధి చెందారు. త్రిమూర్తులు అయిన బ్రహ్మ, విష్ణు, శివులు అనసూయా పాతివ్రత్యాన్ని పరీక్షించేందుకు అత్రి మహర్షి ఆశ్రమానికి వచ్చారు. అత్రి మహర్షి వారికి అతిథి సేవలు అందించి, భోజనానికి ఆహ్వానించారు. అయితే, త్రిమూర్తులు అన్నం తినాలంటే వారికి వడ్డించే మహిళ వివస్త్ర అయి ఉండాలని నిభందన పెట్టారు. అందుకు అనసూయా దేవి ఒప్పుకొని, తన పాతివ్రత్యం‌తో త్రిమూర్తులను చిన్న పిల్లలుగా మార్చి వారి ఆకలి తీర్చారు. ఇది తెలుసుకున్న త్రిమూర్తుల భార్యలు అత్రి ఆశ్రమానికి వచ్చి, వేడుకొనగా ఆ దంపతులు ఆ పిల్లలను తిరిగి తమ ప్రాథమిక రూపంలో పొందారు. ఆ తరువాత, త్రిమూర్తులు ధర్మశాస్త్రాల ప్రకారం, అనసూయా మరియు అత్రి మహర్షికి భవిష్యత్తులో సంతానం కలుగుతుందని చెప్పారు.

తపస్సు మరియు సంతానం

చాలా కాలం పాటు వీరికి పిల్లలు లేకపోవడంతో, అత్రి మహర్షి మరియు అనసూయా దేవి కఠినమైన తపస్సు చేశారు. ఈ తపస్సు ఫలితంగా, కొన్నాళ్లలో, అత్రి మహర్షి కంటిలోంచి చంద్రుడు పుట్టారు, అనసూయా దేవి గర్భంలోంచి దత్తాత్రేయుడు మరియు దూర్వాసుడు పుట్టారు.

జీవన అవసరాలు మరియు పృథు చక్రవర్తి

జీవితం సాగించేందుకు ధనం అవసరమైనప్పుడు, అత్రి మహర్షి పృథు చక్రవర్తి దగ్గరకు వెళ్లారు. ఆ సమయంలో, పృథు చక్రవర్తి అశ్వమేథ యాగం చేస్తున్నప్పుడు, అత్రి మహర్షి తన కొడుకుతో గుఱ్ఱాన్ని రక్షించేందుకు వెళ్లాలని ఆయనను కోరాడు. అత్రి మహర్షి అంగీకరించి, పృథు చక్రవర్తి కొడుకుతో వెళ్లారు. కానీ, ఇంద్రుడు అశ్వాన్ని దాచిపెట్టి, పృథు చక్రవర్తి యాగానికి అడ్డంకిగా నిలిచాడు. అయితే, అత్రి మహర్షి తన దివ్యదృష్టితో ఆ విషయం తెలుసుకుని, పృథు చక్రవర్తి కొడుకుకి అశ్వాన్ని దాచిన విషయాన్ని చెప్పాడు. అటున, అతడు ఇంద్రుడిని ఓడించి, అశ్వాన్ని తిరిగి తెచ్చాడు. అశ్వమేథ యాగం పూర్తయ్యాక, పృథు చక్రవర్తి అత్రి మహర్షికి ఇచ్చిన ధనాన్ని తన పిల్లలకు పంచి, తన భార్య అనసూయాదేవితో కలిసి తపస్సు చేయడానికి వెళ్లిపోయారు.

ఆధ్యాత్మిక మార్గదర్శనం

అత్రి మహర్షి అనేక కఠినమైన తపస్సులు చేసి, శక్తిని సంపాదించారు. ఆయన రచించిన "ఆత్రేయ ధర్మశాస్త్రం"లో, దానం, జపతపాలు, పూజ విధానం, దేవతా ప్రతిష్ఠ వంటి ఆధ్యాత్మిక అంశాలు వివరిస్తారు. ఆయన ప్రవేశపెట్టిన సూత్రాల్లో "దత్తపుత్రుడు" తీసుకోవడం ముఖ్యమైనది. అత్రి మహర్షి భారతీయ సనాతన ధర్మంలో ఆధ్యాత్మిక మార్గదర్శకునిగా పూజింపబడుతున్నారు. ఆయన జీవితం, సందేశాలు, ధర్మ సూత్రాలు ఇప్పటికీ భక్తులు, సాధకులు అనుసరించేవి.

ఆర్యభటుడు - భారత గణిత, ఖగోళశాస్త్రవేత్త

ఆర్యభటుడు భారతదేశంలోనే కాదు, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రాచుర్యం పొందిన గణితశాస్త్ర, ఖగోళశాస్త్రవేత్త. ఈయన క్రీస్తు శకం 476లో బీహార్ రాష్ట్రంలోని పాటలీపుత్రంలో జన్మించాడని చరిత్రకారులు భావిస్తున్నారు. ఆర్యభటుడు గణిత, ఖగోళశాస్త్రంలో తన ప్రతిభను నిరూపించి, అనేక శాస్త్రీయ సిద్ధాంతాలను ప్రపంచానికి అందించారు.

 

ఆర్యభటుడి గణిత సాధనాలు

ఆర్యభటుడు తన ఆర్యభట్టీయం అనే గ్రంథంలో గణితానికి సంబంధించిన అనేక గణనీయమైన సిద్ధాంతాలను ప్రతిపాదించాడు. ఈ గ్రంథం ఆల్జీబ్రా, జామెట్రీ, ట్రిగ్నామెట్రీ విషయాలను సవివరంగా వివరిస్తుంది. సైన్సు (Sine) కోసైన్సు (Cosine) వంటి విలువలను ఆర్యభటుడే పరిచయం చేశాడు. ముఖ్యంగా, π (పై) విలువను సరి బేసి తేల్చినవాడిగా కూడా ఆయన ప్రసిద్ధి చెందాడు. π (పై) ని ఒక నిర్దిష్ట సంఖ్యగా కాకుండా ఒక నిష్పత్తి (ratio) రూపంలో చూడాలని చెప్పిన తొలి గణితవేత్త ఆర్యభటుడే. ప్రత్యేకించి సున్నా (0) యొక్క ప్రాముఖ్యతను ఆర్యభట గుర్తించి, ఆయన శిష్యుడు భాస్కరుడు విస్తరించి ప్రచారంలోకి తీసుకువచ్చాడు. గణితంలో 0 ప్రవేశంతో గణనలకు ఓ విప్లవాత్మక మార్పు వచ్చింది.

 

ఖగోళశాస్త్రంలో ఆర్యభట ప్రతిభ

ఖగోళ శాస్త్రంలో ఆర్యభటుడు అద్భుతమైన పరిశోధనలు చేశాడు. భూమి తన చుట్టూ తానే తిరుగుతుందని, దీని వల్లే నక్షత్రాలు కదులుతున్నట్లు కనిపిస్తాయని ప్రతిపాదించాడు. ఇది ప్రాచీనకాలంలో అమూల్యమైన ఆవిష్కరణగా నిలిచింది. ఆర్యభటుడు గ్రహణాల శాస్త్రం పై కూడా విశేష అవగాహన కలిగి ఉన్నాడు. అప్పటి వరకు గ్రహణాలు రాహు-కేతువుల వల్ల జరుగుతాయని నమ్మకం ఉండగా, గ్రహాల కదలికల వల్లనే సూర్య, చంద్ర గ్రహణాలు ఏర్పడుతున్నాయని ఆయన శాస్త్రీయంగా నిర్ధారించాడు.

ఆర్యభటుడి ప్రాచుర్యం

ఆర్యభటుడి సిద్ధాంతాలు ఆరబ్బు శాస్త్రవేత్తలు అల్ క్వారిజ్మీ, అల్ బెరూనీ ద్వారా ప్రపంచంలోకి ప్రవేశించి, యావత్ విశ్వానికి భారతీయ విజ్ఞానశాస్త్రం విలువలను తెలియజేశాయి. భారతీయ విజ్ఞానం గర్వపడేలా నిలిచిన ఆర్యభటుడు, ఈనాటికి భారతీయ శాస్త్రవేత్తలకు స్ఫూర్తిదాయకం.

 

ఇస్రో ప్రథమ ఉపగ్రహం - ఆర్యభట

భారత అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ (ఇస్రో) తన తొలి ఉపగ్రహానికి ఆర్యభట అని పేరు పెట్టడం, భారతీయ విజ్ఞానశాస్త్రంలో ఆర్యభటుడి ఘనతను గుర్తుచేసింది. ఆయన చూపిన మార్గాన్నే అనుసరించి, భారతీయులు శాస్త్ర, సాంకేతిక రంగాల్లో నూతన అధ్యాయాలు రాస్తున్నారు.

సనకసనందనాదులు – భారతీయ ఋషుల ఆదర్శ్యం

పురాణాలలో ప్రసిద్ధి చెందిన సనకసనందనాదుల కథలు అందరికీ సుపరిచితం. వీరు బ్రహ్మమానస పుత్రులుగా ప్రాచీన సాహిత్యంలో వెలుగొందిన ఆధ్యాత్మిక విభూతులు. తమ బాల్య రూపాన్ని వీడకుండానే ప్రపంచాన్ని జ్ఞానంతో ప్రసాదించిన ఈ మహా మునులు భక్తి, జ్ఞాన, మరియు వైరాగ్య జీవనానికి మార్గదర్శకులుగా నిలిచారు. బ్రహ్మ తండ్రిగా ఉన్న ఈ సనక, సనందన, సనత్కుమార, మరియు సనత్సుజాతులు భారతీయ సనాతన సంస్కృతిలో ఎనలేని ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకున్నారు.

సనకసనందనాదుల జననం

సృష్టికర్త అయిన బ్రహ్మదేవుడు, ప్రాణుల సృష్టిని ప్రారంభించినపుడు సహకారులుగా ఉంటారని భావించి వీరిని తన మనసు నుంచే ఆవిర్భవింపజేశాడు. ఈ నలుగురు మహామునులు సంపూర్ణ సత్వ గుణంతో జన్మించి, చిన్న వయస్సులోనే పరమ జ్ఞానాన్ని పొందారు. వారి జీవితం అంతా వైరాగ్యానికి అంకితం కావాలని నిర్ణయించారు. వారు భౌతిక సంపదలను కాదని, ఆధ్యాత్మికతలో జీవించాలని సంకల్పించారు.

సనకసనందనాదుల వ్యాప్తి

సనకసనందనాదులు తమ జీవితంలో ఎప్పుడూ బ్రహ్మచర్యం పాటిస్తూ, ఆత్మసాధనలో తలమునకలై ఉండేవారు. ప్రపంచంలో ఉన్న సత్యాన్ని గ్రహించిన వీరు, లోకసంచారం చేస్తూ జ్ఞానాన్ని పంచేవారు. వీరి శరీరాలు ఎప్పటికీ బాల్యావస్థలోనే ఉండి, ఆధ్యాత్మికంగా త్రికరణ శుద్ధితో ఉన్నవారు. నారదుడు, మార్కండేయుడు వంటి మునులు సైతం వీరితో సంభాషించి జ్ఞానాన్ని గ్రహించారు.

విష్ణుమూర్తితో జయవిజయుల శాపకథ

భాగవత పురాణంలో వర్ణించబడిన జయవిజయుల శాపకథ సనకసనందనాదుల వైభవానికి నిదర్శనం. వైకుంఠంలోని ద్వారపాలకులైన జయవిజయులు, సనకసనందనాదులను అడ్డుపడటం వల్ల, రాక్షసులుగా జన్మించి, హిరణ్యకశిపు, రావణ, మరియు శిశుపాల వంటి రాక్షస అవతారాలను పొందే శాపం పొందారు. ఈ శాపం వల్లే విష్ణుమూర్తి నరసింహ, రామ, మరియు కృష్ణ అవతారాలను స్వీకరించాడు.

శైవ సాహిత్యంలో సనకసనందనాదుల ప్రస్తావన

ఇతర పురాణాల వలె శైవ సాహిత్యంలో కూడా సనకసనందనాదుల గురించి ప్రస్తావన ఉంది. శివుడు దక్షిణామూర్తి అవతారంలో ఉన్నపుడు, ఈ మహామునులు ఆయన జ్ఞానాన్ని పరీక్షించేందుకు ఎన్నో క్లిష్ట ప్రశ్నలు అడిగారు. శివుడు సమాధానాలు ఇవ్వగానే, ఈ మహర్షులు తమ ఓటమిని అంగీకరించి, శివుని పరమ జ్ఞానాన్ని గౌరవించారు.

సనకసనందనాదులు మరియు వారి ప్రస్తావనలు పుణ్యక్షేత్రాలలో

భారతదేశంలోని పుణ్యక్షేత్రాలకు సంబంధించి ఎన్నో కథలు సనకసనందనాదులతో ముడిపడినవి. మానససరోవరం గురించిన పురాణం ప్రకారం, పరమేశ్వరుడిని పూజించేందుకు వీలుగా బ్రహ్మదేవుడు ఈ సరస్సును సృష్టించాడని ప్రస్తావించబడింది. అలాగే సనకసనందనాదులు కొంతకాలం తిరుమలలో తపస్సు చేసుకున్నారని పురాణ గాథల్లో ప్రస్తావించబడింది. వారు తపస్సు ఆచరించిన ఆ పవిత్ర స్థలాన్ని "సనకసనంద తీర్థం" అని పిలుస్తారు. ఈ స్థలం భక్తులకు, సాధకులకు ఆధ్యాత్మిక ప్రేరణగా నిలుస్తోంది.

సనకసనందనాదుల జీవన తాత్పర్యం

వైకుంఠం వంటి దివ్యస్థానాల్లో పర్యటిస్తూ, మోక్షం, వైరాగ్యం, మరియు భక్తి వంటి ఆధ్యాత్మిక అంశాలను విశదీకరిస్తూ జీవించడం సనకసనందనాదుల విశిష్టత. వారిలో ఉన్న జ్ఞానవైరాగ్యాలకు సంబంధించి భారతీయ ధర్మంలో వందలాది కథలు వినిపిస్తాయి.

కార్తీకమాసం విశిష్టత

శరదృతువు ఉత్తర భాగంలో వచ్చే కార్తీకమాసం నెల రోజులు పర్వదినాలే. కార్తీకంలో తెల్లవారు జామునే లేచి తలారా స్నానం చేసి, శుభ్రమైన దుస్తులు ధరించి, తులసికోట ముందు భగవన్నామ సంకీర్తన చేస్తూ ధూప, దీప, నైవేద్యాలు సమర్పిస్తారు. ఇలా చేస్తే మనసంతా ఆధ్యాత్మిక పరిమళాలతో నిండి అలౌకికమైన, అనిర్వచనీయమైన ఆనందం కలుగుతుంది. మామూలు రోజులలో భగవదారాధన మీద అంతగా శ్రద్ధ పెట్టనివారు, గుడిలో కాలు పెట్టని వారిని సైతం పవిత్రమైన ఆధ్యాత్మిక వాతావరణమే గుడికి తీసుకెళ్తుంది. వారిని దేవుని ముందు కైమోడ్చేలా చేసి, పాపాలు పటాపంచలు చేసి మోక్షప్రాప్తి కలిగిస్తుంది ఈ మాసం.

అందుకే ఇది ముముక్షువుల మనసెరిగిన మాసం.

న కార్తీక నమో మాసో న శాస్త్రం నిగమాత్పరమ్
నారోగ్య సమముత్సాహం న దేవః కేశవాత్పరః

కార్తీక మాస మహాత్మ్యాన్ని మొదటగా వశిష్ట మహర్షి జనక మహారాజుకు వివరించగా శౌనకాది మునులకు సూతుడు మరింత వివరంగా చెప్పాడు. కార్తీక మాసంలో ఆర్చనలు, అభిషేకాలతోపాటు, స్నాన దానాదులు కూడా అత్యంత విశిష్టమైనవే. నదీస్నానం, ఉపవాసం, దీపారాధన, దీపదానం, సాలగ్రామ పూజ, వన సమారాధనలు ఈ మాసంలో ఆచరించదగ్గ విధులు. కార్తీకమాసంలో శ్రీ మహావిష్ణువు చెరువులలో, దిగుడు బావులలో, పిల్ల కాలువలలోనూ నివసిస్తాడు. అందుకే ఈ మాసంలో వాపీ, కూప, తటాకాదులలో స్నానం చేయడం ఉత్తమం. కుదరని పక్షంలో సూర్యోదయానికి ముందే మనం స్నానం చేసే నీటిలోనే గంగ, యమున, గోదావరి, కృష్ణ, కావేరి, నర్మద, తపతి, సింధు మొదలయిన నదులన్నింటి నీరూ ఉందని భావించాలి.

కార్తీకమాసంలో దశమి, ఏకాదశి, ద్వాదశి తిథులలో శ్రీమహావిష్ణువును తులసిదళాలతో, కమలాలతో పూజిస్తే జీవించినన్నాళ్లూ ధనానికి లోటు లేకుండా ఉండి, సమస్త సౌఖ్యాలు కలగటంతోపాటు అంత్యమున జన్మరాహిత్యం కలుగుతుందట.

అదేవిధంగా ఆరుద్ర నక్షత్రం రోజున, మాసశివరాత్రినాడు, సోమవారం నాడు, కార్తీక పున్నమి నాడూ రుద్రాభిషేకం చేసి, బిల్వదళాలతోనూ, రుద్రాక్షలతోనూ పూజించిన వారికి అనంతమైన సౌఖ్యాలతోబాటు అంత్యమున శివసాయుజ్యం పొందుతారని కార్తీక పురాణం చెబుతోంది.

తిధుల ముఖ్యత

ఈ మాసంలో ప్రతి రోజూ పుణ్యప్రదమైనదే. అయితే ఏ తిధిన ఏమి చేస్తే మంచిదో తెలుసుకుని దాని ప్రకారం ఆచరిస్తే మరిన్ని ఉత్తమ ఫలితాలు కలుగుతాయి.

కార్తీక శుద్ధపాడ్యమి

తెల్లవారు జామునే లేచి స్నానం చేసి, అందుబాటులో ఉన్న ఏదైనా ఆలయానికెళ్లి, 'నేను చేయ దలచుకున్న కార్తీక వ్రతం నిర్విఘ్నంగా సాగేటట్లు అనుగ్రహించమని ప్రార్థించి సంకల్పం చెప్పుకుని ఆకాశ దీపాన్ని సందర్శించుకోవాలి.

విదియ

ఈ రోజు సోదరి ఇంటిల్లి ఆమె చేతి భోజనం చేసి, కానుకలు ఇచ్చి వచ్చిన వారికి యమగండం వాటిల్లదని పురాణోక్తి.

తదియ

అమ్మవారికి కుంకుమపూజ చేయించుకోవడం వల్ల సౌభాగ్య సిద్ధి.

చవితి

కార్తీక శుద్ధ చవితి నాగుల చవితి సందర్భంగా సుబ్రహ్మణ్యేశ్వరునికి పుట్టలో పాలు పోయాలి.

ఏకాదశి

ఈ ఏకాదశికే బోధనైకాదశి అని పేరు. ఈ రోజు విష్ణుపూజ చేసిన వారికి ఉత్తమ గతులు కలుగుతాయి.

కార్తీక పూర్ణిమ

మహా పవిత్రమైన ఈ రోజు నదీస్నానం చేసి శివాలయం వద్ద జ్వాలాతోరణ దర్శనం చేసుకోవడం వల్ల సర్వపాపాలూ ప్రక్షాళనమవుతాయి.

కార్తీక బహుళ పాడ్యమి

ఈ రోజు ఆకుకూర దానం చేస్తే శుభం.

కార్తీకమాసం విష్ణుస్వరూపమని విష్ణు భక్తులు భావిస్తారు. అదే విధంగా ఈశ్వరార్చనే ప్రశస్తమని శివభక్తులు విశ్వసిస్తారు. శక్తి కొలది బ్రాహ్మణ సమారాధన, వనభోజనం వంటి ఆచరణలు పుణ్యప్రదం. ఈ మాసంలో చేసే స్నాన, దాన, జపాల వల్ల అనంతమైన పుణ్యఫలాలు లభిస్తాయి.